Op 11 oktober jl. hebben wij een mooie lezing van Jan Flameling mogen ontvangen over het werk van Levinas. Deze lezing werd gegeven in Slot Schagen.
Het slot schagen was een uitstekende plek om te kiezen voor deze avond. De gemoedelijke sfeer was te proeven bij binnenkomst. Over de rode loper, een gala-gevoel gevend. Ruim tijd voor een gezellig praatje, een kop koffie en iedereen te begroeten zoals wij vrijmetselaren streven te doen.
De avond begon met een stuk historie vertelling van de spreker Jan Flameling. Hij mag wel gezien worden als een van de experts op het gebied van de werken van Levinas, een filosoof in hart en nieren. Naast de eigen historie kwamen er een aantal andere filosofen aan de revue voorbij die een beeld schetsen vanuit de historie naar de tijd van Levinas. Hoe de verschillend beeldvormingen van de grote denkers van weleer samen met de wereld oorlogen hebben geleid tot de filosofie van Levinas. De nadruk in zijn eerste werken lijken sterk te liggen buiten het ego en meer op dienstbaarheid. Het luisteren naar de ander en daar naar handelen in plaats vanuit het ego te werken.
Naarmate de tijd vorderde van Levinas, begon hij dankzij een nieuw inzicht zich te bedenken of hij niet een fout had gemaakt in zijn filosofie. Het vergt een groot denker om te erkennen dat zijn voorgaande inzicht gewijzigd is. In kort.. ooepps. Zijn aangepaste lijn van denken zat meer dat er tussen dit en dat nog een pad is. Tussen ego en dienstbaarheid, waar beiden in balans met elkaar wordt gezocht, waar de dienstbare inspanning er naar rato is van wat een persoon aankan of kan geven, zonder daarbij het ego op te offeren.
Het praktische probleem van de filosofie van Levinas is gelijk aan die van Jezus met zijn naastenliefde. Het werkt niet. Onze rationele linkerhersenhelften hebben de overmacht op de creatieve, emotionele rechterhelft. De evolutie met zijn recht van de sterkste heeft bijgedragen tot waar we nu gekomen zijn. Dit zomaar loslaten zal ook tijd en energie vergen.
De realisatie van dit omslagpunt zal vermoedelijk bij enkelen aanwezig zijn en de hoop is dat dit inzicht meer mensen bereikt en een kritische massa weet te bereiken zodat de oude ego’s in balans komen met de kracht van dienstbaarheid, van naastenliefde, van genieten.
Uiteraard zal iedereen er voor zichzelf deze avond iets anders uit gehaald hebben. Zo heb ik het in ieder geval beleefd en ik hoop dat Jan Flameling allicht enigzins tevreden zal knikken in de gedachte dat ik en de rest in ieder geval iets hebben meegekregen van zijn elan.
Remko Borst
A:. Mr:. van Loge Scagha.
